Ρυθμός, κίνηση και μουσική

Ένα από τα βασικά στοιχεία της μουσικής, είναι ο ρυθμός. Ετυμολογικά προέρχεται από το ρήμα «ρέω» ( Ματέυ, 1986) και σημαίνει

• την εναλλαγή των κινήσεων με συγκεκριμένη σειρά και σε συγκεκριμένο χρονικό διάστημα,

• την κανονικότητα και την τάξη,

• την διαδικασία εξέλιξης ενός φαινομένου ή μιας κατάστασης

• την σε συγκεκριμένα μέτρα διάταξη των μουσικών αξιών.

Επομένως, ο ρυθμός ενέχει δύο βασικά χαρακτηριστικά, της συνεχόμενης κίνησης- της ροής- και της περιοδικότητας (Ματέυ, 1986). Ακόμα είναι βασικό στοιχείο της ζωής μας, πχ ο ρυθμός της καρδιάς και η κυκλοφορία του αίματος ακολουθούν συγκεκριμένο ρυθμό που είναι σταθερός ανά οργανισμό. Επίσης, ο ρυθμός αποτελεί στοιχείο της κίνησης, το οποίο διαφαίνεται από το σύνολο των αθλητικών δραστηριοτήτων που περιέχουν ρυθμικά στοιχεία. Ίσως γι αυτό είναι τόσο μεγάλος και τόσο δυνατός ο δεσμός της μουσικής με την ανθρώπινη ύπαρξη και κίνηση και μάλιστα σε παγκόσμιο επίπεδο.

Με τον όρο «ρυθμό» εννοούμε την πλευρά της μουσικής που έχει σχέση με το χρόνο , δηλαδή χτύπους, τονισμούς, μέτρο κλπ. Επομένως μπορούμε να τον θεωρήσουμε ότι υποδηλώνει τις «διαδοχές των διαρκειών των ήχων και των παύσεων μέσα στο χρόνο σε συνδυασμό με κάποια στοιχεία έμφασης (θέση-ισχυρά μέρη) και κάποια στοιχεία χαλάρωσης (άρση-ασθενή μέρη)» (Πολυμενοπούλου, 2008). O ρυθμός αποτελεί το βασικό στοιχείο σύνδεσης της μουσικής και της κίνησης και πιο συγκεκριμένα, ο ρυθμός καθορίζει το είδος της μουσικής και συνακόλουθα και το στυλ της κίνησης ή για να το θέσουμε αλλιώς «η κίνηση είναι ο ρυθμός στο χώρο».

Η ρυθμική πλευρά της μουσικής, συνδέεται με τη ρυθμική δομή στην κίνηση. Για το λόγο αυτό, η μουσική βοηθά την εκμάθηση της κίνησης και των διάφορων στυλ κίνησης, ενώ στον αντίποδα, η κίνηση βοηθά στην έκφραση της μουσικής. Κίνηση και μουσική συνδέονται προκειμένου να αποτελέσουν τον τρόπο έκφρασης των συναισθημάτων του παιδιού. Ο ρυθμός ενός παιδιού, η ικανότητα να κινείται με ρυθμό στο χώρο αρχίζει να αναπτύσσεται σε ηλικία 4-6 ετών καθώς μπορεί και αντιδρά σε διάφορα απλά ρυθμικά μοτίβα.